S.T.N. verslag, 21-11-2009, Amsterdam

Een dagje duwen, steken en wurgen

Op 21 november 2009 reisde ik met Paula, Ingrid en Karin naar het STN festival. In de auto vertelde ik dat ik had gedroomd dat de Italianen er dit jaar niet waren. Dat had ik niet moeten zeggen. Ze bleken er wérkelijk niet te zijn en daar gaven mijn reisgenoten mij de schuld van. Teneinde hun verwijtende blikken te ontlopen, besloot ik zoveel mogelijk workshops te volgen. Hieronder volgt een verslag van wat ik heb opgestoken.

Ik begon met een workshop Taiji Klassieken. Deze draaide om de vraag wat de geschriften van klassieke meesters ons kunnen leren in onze beoefening van tai chi. Onder leiding van Job Koesoemobroto vroeg de groep zich af wat de betekenis zou kunnen zijn van beschrijvingen als ‘Wees machtig als een rivier en stil als een berg’ en ‘met 4 ons 4000 kilo verplaatsen’. We vormden tweetallen en pushten elkaar om te kunnen voelen wat het is om een rivier of een berg te zijn, en om te oefenen hoe je zo effectief mogelijk beweegt. Aan de orde kwamen: wortelen, kracht zetten via je benen, intentie, chi van je dantien naar je vingertoppen laten stromen, leeg zijn in je hoofd (het hebben van gedachten vertraagt je reactietijd met een halve seconde!).

Ik moet eerlijk bekennen dat niet al die dingen mij even goed lukten, maar ik denk dat dat verandert als ik me tijdens het lopen van de vorm voorstel dat ik een rivier ben of een berg.

In de tweede workshop reikte dezelfde leraar ons een houten zwaard aan. Nadat we het zwaartepunt ervan hadden bepaald moesten we het zwaard bewegen rond dat punt – heen en weer, op en neer, cirkelend. Jaloers keken we toe hoe Job zijn zwaard liet draaien terwijl de punt ervan volkomen stil in de lucht hing. Hij liet ons lucht snijden (ook hier komt de beweging uit je dantien), elkaar steken (hou je pols naar boven gedraaid, dan kun je meer kracht zetten) en afweren (met de platte kant zodat je het metaal zo min mogelijk beschadigt).
Er blijkt een groot verschil te zijn tussen ‘Hollywood zwaardvechten’ en de manier waarop je in de dagelijkse praktijk iemand kunt uitschakelen.

Het is bijvoorbeeld helemaal niet noodzakelijk je tegenstander doormidden te hakken: als je een vers geslepen zwaard hebt, volstaat een tik met de scherpe kant op de vingers of tegen de slagader in pols of lies. Het doorboren van de lever geeft eveneens goede resultaten, en een blinde tegenstander levert meestal sterk verminderde dreiging op. In alle gevallen hoef je slechts enkele centimeters diep te steken. Woest om je heen maaien is niet nodig en zelfs onverstandig. Het heeft enkel tot resultaat dat je grote delen van je lichaam onbeschermd laat en dat je niet in staat bent snel aan te vallen. Houd de punt van je zwaard dus te allen tijde zo dicht mogelijk bij je tegenstander.
Job legde ook het mysterie van de twee zwaardvingers bloot. Ze geven steun en richting.

Mocht je ooit in de gelegenheid zijn een workshop van Job Koesoemobroto te volgen, aarzel dan niet. Hij heeft veel ervaring en geeft serieuze training, maar met een grote dosis humor.

De derde workshop die ik volgde werd gegeven door Wim Maulany. ‘Taiji en zelfverdediging’. Leek me nuttig – ik word dagelijks aangevallen door mijn zoon van zes, die frustraties of ongenoegen graag op fysieke wijze tot uitdrukking brengt. Wim liet ons in tweetallen oefenen hoe te reageren wanneer iemand je duwt, je steekt met een mes, of je keel dichtknijpt. De ‘grijp de vogel bij zijn staart’ houding uit de 24 bleek in de praktijk verrassend effectief. Het komt erop neer dat je zonder kracht te gebruiken afweert en de onverlaat bij elleboog, pols of duimen grijpt (lukt alleen als je contact houdt zoals bij pushing hands). Vervolgens zijn er verschillende opties. Je kunt je tegenstander wegduwen, maar je zou ook kunnen overwegen zijn gewrichten zover de verkeerde kant op te draaien tot er iets begint te kraken (en dat is eerder dan je denkt). Wanneer je goed in balans staat, zou je een knie kunnen plaatsen op weke delen. Krachtig schreeuwen vanuit je buik draagt bij aan intimidatie, motivatie en effectiviteit.
Wim Maulany voegde er wel aan toe dat de beste verdediging altijd nog je tong is.

Na afloop vroeg Karin mij hoe ik het vond om een wildvreemde aan te raken. Ze herinnerde zich mijn tweede tai chi les waarin ik het ongemakkelijk vond om met haar een meditatie te doen waarbij onze handen elkaar raakten. Kijk, dit is dus een meetbaar resultaat van anderhalf jaar les van Gerard: ik durf iemand aan te raken, sterker nog, ik knijp zonder schroom en met groot enthousiasme de keel dicht van wie dan ook.

Met of zonder Italianen, ik vond het een zeer geslaagde dag. Leuk ook dat er veel mensen van onze school waren.

P.S.
“Duw me eens, zoals je altijd doet,” vroeg ik zoonlief.
Hij duwde.
Zoals ik had geleerd weerde ik hem af, pakte ik zijn handen en kruiste zijn armen. Ik was helemaal trots op mezelf. Maar voordat ik hem weg kon duwen, schopte hij me tegen de buitenkant van mijn knie en lag ik toch weer op de grond. Hij haalde zijn schouders op en liep weg.
Hopelijk is er volgend jaar een workshop ‘Hoe verdedig ik mij tegen schoppende kinderen?’ of ‘Mag ik mijn ongewapende zoon prikken met mijn zwaard?’

Désirée Kool-Bierenbroodspot